06 460 74 116
    SMARTonderwijs
    • Home
      • SMART thinking
      • Samenwerkingen
      • Contact >
        • Disclaimer
        • klachtenregeling
        • Privacy
    • De boeken!
      • Recensies boeken
    • Communicatiekaarten
    • Scholingsaanbod
      • Online scholingsdagen
      • Webinars
      • Online Masterclass aanbod
      • Opties scholing over TOS
    • Artikelen
      • Blog
    • LINKS en downloads
      • HAND-OUT Deelnemers
      • SMARTlinks en filmpjes

    Smartonderwijs Blogs

    'nog niet.....maar wel op de goede weg'

    10/14/2016

    4 Comments

     
    Foto

     
     
    Vanuit onze tuin lopen wij het park in. Twee jaar geleden, in de zomer, rook ik een enorme brandlucht komen vanuit het park. Ik ging op zoektocht en zag dat ik de brandweer moest bellen omdat een grote hoeveelheid schoolspullen in brand waren gestoken verspreid over het park…. Het droge hout was al behoorlijk aan het branden. Ik zag schoolspullen met allemaal rode strepen. Ik zag repetitieblaadjes met onvoldoendes. Het was overduidelijk van een leerling in het VO. Het was ook heel duidelijk van een leerling waarbij succeservaringen op school veelal ontbreken. Dit boze en teleurgestelde kind wilde school uitwissen, het was vakantie en deze herinneringen aan school werden verbrand. Voor mij een ‘gissen’ of dit kind misschien door slechte prestaties bleef zitten, van school moest en mogelijk zelfs thuis hiervoor boze teleurgestelde reacties zou krijgen.
    Wat maakt dat wij als volwassenen kinderen niet kunnen beschermen tegen de gevoelens van falen, gevoelens van niet goed genoeg zijn?
     
    De lezingen van Ted-Ex over onderwijs zijn voor mij een grote inspiratiebron. Zo ook een lezing van Carol Dweck  https://youtu.be/aAW8GLdcles over de kracht van ‘nog niet’.
     
     ‘ van jou had ik beter verwacht…’
     
    Terugdenkend aan het voorval in het park en na het zien van bovenstaand filmpje dacht ik aan alle rode pennenstrepen die wij vaak nog in schriftjes zetten.
    De leerkracht gewapend met rode pen die het werk van kinderen nakijkt.
    Ik kan mij nog zo goed herinneren uit mijn eigen middelbare schoolperiode dat de docent in de klas rondliep met de uitslagen van de repetities en daarbij eerst die kinderen noemde waar zij zo trots op was en hun werk in haar ogen erg goed geleerd hadden.
    Dan ook de opmerkingen naar andere kinderen zoals ‘van jou had ik beter verwacht…’ en dan heb ik het nog niet over de onvoldoendes. Het zijn situaties die ik vanuit mijn herinnering zo kan opnoemen en waarvan ik alleen maar hoop dat dit niet meer op deze manier gebeurt.
     
    Wat ik nog wel zie bij mijn schoolbezoeken is het aanspreken op onvoldoendes, op het feit dat het beter kan….
    Repetities krijg je nu eenmaal terug me
    t een beoordelend cijfer, of is het veroordelend….
     
    Citotoetsen die aangeven of iets wel of niet beheerst wordt en je zit pas goed met een A of een B score. Kinderen op de basisschool die hun uitslagen op het schoolplein met elkaar bespreken, maar ook de ouders over hun kinderen onderling. Je zou er maar als kind naast staan.
     
    ‘School een plek waar kinderen kunnen groeien’
     
    Geven wij weleens een toets of een repetitie terug met daaronder ‘nog niet’ in plaats van een onvoldoende?
    ‘Nog niet’ onder een toets of een repetitie impliceert dat je iets nog niet helemaal beheerst maar dat je op de goede weg bent. Het betekent dat je in een groeiproces zit.  Dat je je in een leercurve bevindt en zodoende verdwijnt het gevoel van falen, falen omdat je iets al zou moet beheersen, wat nog niet lukt.
     
    Een onvoldoende onder een toets, gepaard met veel rode strepen, geeft hoe dan ook een gevoel van falen. Vooral wanneer je er hard voor geleerd hebt en je heb toch die onvoldoende, geeft het zelfs een gevoel van dom zijn.
    Behoort school geen plek te zijn waar kinderen kunnen groeien? Zou school geen plek moeten zijn die groei creëert?
     
    De Amerikaanse psycholoog Carol Dweck heeft onderzoek gedaan naar de invloed van het geven van feedback op prestaties.
    Wanneer kinderen uitdagingen durven aangaan, leren ze dat ze zich kunnen ontwikkelen.
    Carol Dweck geeft met haar onderzoeken aan wat er gebeurt als wij kinderen belonen voor hun intelligentie in plaats van voor hun inzet. Het heeft een enorme invloed op het zelfvertrouwen bij kinderen en ligt zeker ten grondslag aan faalangst. Kinderen zijn gevoelig voor de dingen waarop anderen hen beoordelen.
    Uit haar onderzoek bleek dat kinderen die voor hun intelligentie werden geprezen (“Wat knap van jou! Wat ben jij slim! Wat goed dat je dat kan!”) liever makkelijke en eenvoudige opdrachten wilden om de roem en succes intact te houden. 
    Bij erg moeilijke opdrachten dachten zij dat ze dom zouden of niet goed genoeg wanneer het niet lukte. Deze kinderen zijn geneigd in hun comfort zone te blijven.
     
    Kinderen die een compliment kregen voor het proces zoals hun inzet, doorzettingsvermogen, focus en strategie voelden zich uitgedaagd tot verder proberen en groeiden in hun ontwikkeling.
     
    ‘Vanuit succeservaringen ontstaat er groei’
     
    Carol Dweck maakt dan ook een onderscheid in een Fixed (gevormde) Mindset en een Groei Mindset.
    Kinderen met een Fixed Mindset denken dat ze geen fouten mogen maken, want dan zijn ze dom. Intelligentie ervaren zij als statisch. ‘Dit kan ik en dat kan ik niet’.
    De intellectuele capaciteiten en talenten zien zij ook bij het ouder worden als vaststaand.
     
    Bij een Groei Mindset denk je dat je kan leren en dat je slimmer wordt, dat je je verder kan ontwikkelen. Vervolgens denk je het niet alleen, maar je ervaart het ook. Bij de juiste feedback voor moeilijke opdrachten willen kinderen verder geprikkeld worden tot leren.
    Met een Groei Mindset weten kinderen dat zij van fouten maken leren en zij voelen zich juist slimmer als zij moeilijke opdrachten mogen proberen zonder afgerekend te worden op de fouten. Ook bij het maken van fouten ervaren deze kinderen succeservaringen. Vanuit succeservaringen ontstaat er groei.
     
    Veelal gaan wij in het onderwijs ook uit van de ‘gegeven’ capaciteiten van een kind. Hun mogelijkheden zijn immers vaak vastgelegd in scores op toetsen en in het IQ. Wij horen dan ook de vaak toegepaste uitspraak in het onderwijs ‘Het kind zit aan zijn of haar plafond’…..
    Maar is het niet zo dat niet het IQ de grootste voorspeller is voor school – en maatschappelijk succes? Is het niet zo dat juist zaken als de executieve functies hier een grote voorspeller in zijn? Heeft dit dan geen grote relatie met wat Carol Dweck in haar onderzoek laat zien?
    Gras groeit niet harder als je eraan trekt, maar wel met de juiste voeding en aandacht…
     
    In hoeverre belemmeren wij dan kinderen tot presteren met ons onderwijs dat kennelijk gericht is op een Fixed Mindset? Moeten wij de feedback die wij geven niet eens goed onder de loep nemen?
    Ik heb al eerder gepleit voor het afschaffen van de rode pennen en de strepen in onze klassen.
    Anders feedback geven. Motiveren en uitdagen. Belonen voor inzet en motivatie in plaats van belonen van kennis. Een compliment voor het proces stimuleert tot verder proberen en daagt uit.
    Complimenten vanuit vertrouwen (je bent op de goede weg… !) geven vertrouwen.
    Horen wij niet allemaal liever dat wij op de goede weg zijn (Nog niet…..maar je bent op de goede weg) in plaats van onvoldoende, aandacht voor fouten eneen gevoel van ‘je voldoet niet aan de norm’…
     
    Wat prikkelt? Wat daagt uit?
    Vraag kinderen aan het eind van de dag welke uitdaging ze aangegaan zijn. Vraag kinderen wat ze geleerd hebben en misschien nog aandacht moeten of willen  geven. Heb aandacht voor het proces.
     Hoe vaak is de vraag welk cijfer ze voor een toets hebben…?
     
    Carol Dweck geeft aan dat het een basaal mensenrecht zou moeten zijn dat kinderen groei op school moeten kunnen ervaren.
     
    Terugdenkend aan het verbrandde schoolwerk vraag ik mij af of dit kind op zijn school groei heeft mogen ervaren…
     
    ‘Gras groeit niet harder als je eraan trekt, maar wel met de juiste voeding en aandacht…’

    4 Comments

    Een leerling met TOS.... en nog een leerling met TOS

    10/6/2016

    2 Comments

     
    Foto
    Uit twee leerlinggesprekken vlak achter elkaar bleek maar weer eens hoe verschillend een TOS (taalontwikkelingsstoornis) zich bij een kind kan manifesteren. 

    Deze keer had ik aan de mentor gevraagd om bij de gesprekken te komen zitten. Veel docenten moet ik uitleggen wat een TOS betekent en veel docenten zijn dit na de uitleg ook weer snel vergeten door de hectiek van alle dag. Ik besloot dat ik dat dit jaar anders ga aanpakken. Bij een eerste gesprek wil ik de mentor erbij zodat hij kan observeren wat er in gesprek gebeurt. Zodat de mentor van de leerling zelf kan zien hoe de leerling zijn of haar TOS ervaart. Hier is vaak geen tijd voor in de klas en uitleg op papier is geen uitleg die je ervaart.

    De eerste leerling die ik sprak was een leerling in de brugklas. Hij heeft jaren begeleiding gehad op een cluster 2 school en is nu een enthousiaste brugklasser. Wij maakten voor het eerst kennis. Hij had een open blik en was zeker bereid om met mij het gesprek aan te gaan.
    Zoals elke puber dat zou doen gaf ook deze leerling het standaardantwoord op mijn bekende vraag “hoe gaat het op school?” …. Leerling : “goed!” Naar zijn cijfers kijkend bleek het inderdaad erg goed te gaan. Hij was er ook enthousiast over. Gelukkig, want ik vind dat het begin van deze nieuwe periode voor elke brugklasser een succeservaring behoort te zijn. Hij gaf vrij kletsend overal direct antwoord op…. was het ‘direct’? …. En waren het echte antwoorden…? Hier zat duidelijk een TOS- leerling tegen over mij. Gelukkig zonder de angst om te spreken.

    Veel leerlingen met TOS reageren teruggetrokken en stil. Deze jongen niet! Hij kletste volop, maar het was een kunst om het verhaal te volgen. Hij kwam maar niet tot de kern en echte antwoorden kreeg ik niet, ik moest dan echt goed doorvragen. De antwoorden waren ook vooral voorzien van gebaren, waardoor ik ook afgeleid werd. Hij vulde veel stiltes met ‘ehhhmm’ en ‘ja dat weet ik… dat ehhh… ‘ en dan werd het antwoord, met een uitgebreide omschrijving van het woord dat hij vergeten was, gegeven.

    Zo vertelde deze jongen dat hij zijn M&M(mens en maatschappij) leerde door de teksten gewoon veel te lezen. Dit zal nu nog lukken met het startende huiswerk in de brugklas, maar zijn zwakke auditieve werkgeheugen zal vlug overbelast gaan raken. Daar ligt dus een taak… Woordjes van Engels leert hij niet met WRTS.nl, maar hij leest ze een paar keer en dan legt hij zijn hand er op… hij deed het allemaal letterlijk voor op een lege tafel. Zo kon hij ondersteunend met gebaren uitleggen wat hij bedoelde.

    Toen ik vroeg of er op school toch iets moeilijk was, of wat misschien lastig was, zei hij meteen heel direct “ ja…. LBS…” Ik vroeg hem uit te leggen wat er moeilijk was. Hij vertelde dat hij als huiswerkopdracht moest opschrijven welke spreuk er bij hem past…vervolgens moest hij dan tekenen wat voor tatoeage hij er dan van zou willen hebben.
    Dat deze opdracht niet haalbaar is voor een TOS leerling  begrijp ik helemaal… Voor de meeste leerlingen met TOS zijn spreekwoorden en gezegden een moeilijk onderdeel van de taal. Het wordt nog moeilijker wanneer zij moeten bedenken welke spreuk bij henzelf past…. Spreekwoorden en gezegden vragen om een onderliggende betekenis en daar hebben deze kinderen erg veel moeite mee. Daarnaast is de opdracht erg complex. Als je al met hulp een spreekwoord zou hebben kunnen ontdekken en je begrijpt de betekenis, dan nog is de volgende stap weer een stap te veel… In deze opdracht was de volgende stap een voorstelling maken van een tatoeage die voortvloeit uit een gezegde die bij jou past. Dit is een opdracht waarbij mijn TOS leerling terecht afhaakt en zegt dat hij het niet begrijpt… “juf ik weet niet welke spreuk bij mij past….., ik weet niet wat ze er mee bedoelen. Juf ik wil niet eens een tatoeage….”

    Voor de mentor was dit gesprek een eye – opener. Hij hoorde nu wat TOS was. Deze jongen maakte een vrolijke indruk in de klas en deed leuk mee. Een gesprek 1 op 1 was er nog niet geweest en de problematiek was nog niet helder. Nu wel..

    De tweede leerling is een derdejaars. Dit meisje redt zich ook met aardige cijfers op het VMBO, weliswaar met een groot TOS probleem. Wanneer ik met haar in gesprek ben merk ik dat ze nauwelijks in staat is tot het (direct) antwoorden op vrij eenvoudige vragen. Ze friemelt met haar handen, maakt weinig oogcontact en trekt met haar mond. Je ziet dat zij echt letterlijk zoekt naar woorden en niet weet hoe deze in zinnen te gieten.

    In de klas verwachten docenten dat leerlingen op vragen binnen een seconde (ad-hoc) antwoorden. Dit meisje heeft op zijn minst 15 seconden nodig en dan nog komen er eenvoudige korte antwoorden. Vaak alleen met ja en nee en met niet meer dan drie woorden in een zin.

    De mentor van dit meisje heb ik ook bij het gesprek gevraagd. Ik begreep naderhand dat de docenten van dit meisje altijd zeggen dat zij niets aan haar merken. Ze is zo rustig in de groep en let goed op. Ze valt niet op….. De mentor zag nu tijdens de observatie waar zij zo enorm mee worstelt. Wat betekent communicatief deelnemen aan allerlei processen voor dit meisje? Haar cijfers zijn voldoende, maar ze zou zo veel beter scoren als ze zich op toetsen ook goed kon verwoorden. Na veel doorvragen begreep ik dat ze eigenlijk niet genoeg tijd had bij de vragen van wiskunde. De mentor begreep nu ook dat zij met toetsen meer tijd zou moeten krijgen, dezelfde regels zijn op haar van toepassing als bij leerlingen met dyslexie. Ze geeft vooral korte antwoorden. In veilige, bekende situaties zoals thuis, spreekt ze wel iets meer in korte zinnen i.p.v. alleen in ja en nee antwoorden. Dit meisje wil het maken van fouten voorkomen. Zij wil het vooral goed doen en anders liever helemaal niet. Dat is dus echt een probleem.

    Wat een verschil tussen deze twee leerlingen. Twee leerlingen met TOS en beide problemen met het vormgeven van taal. Beide reageren ze anders. De een met meer zelfvertrouwen en de ander trekt zich terug. Beide leerlingen met een duidelijke hulpvraag. De juiste hulp is dan nodig om het VMBO met succes te doorlopen. Hierbij heb ik de mentor en de docenten heel erg hard nodig.
    ​

    “Wees je bewust van mijn TOS en van de hulpvragen die met mijn problematiek samenhangen”.

    ​

    2 Comments

      Bernadette Sanders

      Met SMARTonderwijs wil ik hulp bieden aan die groep kinderen, die met hun problemen een weg proberen te vinden om zich staande te houden in het onderwijs en in onze 'verwachtingsvolle' maatschappij.

      Door scholing te verzorgen en handvatten te bieden aan leerkrachten en docenten teams hoop ik een bijdrage te kunnen leveren aan het 'passend onderwijs' waarin kinderen met een hulpvraag een plek moeten zien te vinden.

      Archief

      Maart 2018
      Januari 2018
      December 2017
      Maart 2017
      Januari 2017
      December 2016
      Oktober 2016
      September 2016
      Augustus 2016
      Juni 2016
      April 2016
      Maart 2016
      September 2015
      April 2015
      Maart 2015
      Februari 2015
      Januari 2015
      November 2014
      Oktober 2014
      September 2014
      Juni 2014
      Mei 2014
      April 2014
      Februari 2014
      Januari 2014
      Oktober 2013
      September 2013
      Augustus 2013
      Maart 2013

      Categorieën

      Alles
      ADD
      ADHD
      Agenda
      Autisme
      AVP
      Basisonderwijs
      Belemmering Schoolsucces
      Coaching
      Communicatie
      Communicatieve Redzaamheid
      Doelen
      Doelstellingen
      Dyscalculie
      Dyslexie
      Executieve Functies
      Externaliserend Problemen
      Faalangst
      Frustratie
      Gedrag
      Gedragsproblemen
      Huiswerk
      Huiswerkplanner
      Hulpvraag
      Instructie
      Internaliserende Problemen
      Kwetsbaarheid
      Leerkracht
      Leerling
      Leerlinggesprek
      Leerproblemen
      Magister
      Motivatie
      Negatieve Spiraal
      Onderpresteren
      Onderwijs
      Onderwijsprofessionals
      Ongewenst Gedrag
      Onmacht
      Onvermogen
      Organiseren
      Passendonderwijs
      PDD-nos
      Pesten
      Plannen
      Planner
      Puberbrein
      Pubers
      Rekenproblemen
      Schrijfmotorisch
      SMART
      Sociaal- Emotioneel
      Taalontwikkelingsstoornis
      Taalproblemen
      Taalstoornis
      Tablets
      TOS
      Voortgezet Onderwijs
      Welbevinden
      Werkgeheugen
      Werkhouding
      Zelfbeeld

    Over SMARTonderwijs


    Contact
    Aanbod
    Lid  NVO
    Geregistreerd bij Registerleraar.nl als aanbieder.
    CRKBO geregistreerd docent

    Smart-Thinking
    Algemene voorwaarden
    ​Klachtenregeling
    ​Privacyverklaring

    Disclaimer
    ​


    SMARTPages


    SMARTlinks
    Samenwerkingen
    Artikelen 
    ​Downloads
    Scholingsaanbod
    Consultaties
    SmartThinking
    Communicatiekaarten
    Boeken
    Recensies boeken
    Deelnemers Hand-out
    ​Home




    ​ 
    ​

    Als leren niet vanzelf gaat ...
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Foto
    Photo used under Creative Commons from Ministère du Travail, de l'Emploi et de la santé
    Back to top