De moeder van dit meisje vertelde dat ze nu voor het eerst naar school ging, groep 1. Ze had het heel spannend gevonden en was in de eerste dagen erg verdrietig thuisgekomen, omdat ze niet begrepen werd door klasgenootjes en ook de juf begreep haar niet altijd. Nu leek het alsof er wat verbetering was in de situatie en ze had nu een andere en meer ervaren juf.
Naarmate het gesprek vorderde begreep ik dat het ging om een meisje van 4 met ernstige articulatie problemen en spraaktaal problemen. Een meisje dat zich in de communicatie vooral redde door dingen aan te wijzen. Een meisje dat vaak niet goed te verstaan was en vaak een gevoel van onvermogen had op dit gebied.
De moeder vertelde dat het meisje al vanaf een jaar of drie naar logopedie ging en dat de logopediste wel enige vooruitgang boekte. Er brandden op dat moment allerlei vragen op mijn tong, maar in hoeverre kan je in zo’n gesprek ‘inbreken’? De vriendin vroeg of er vanuit de logopedie niet gewezen was op verder onderzoek bij een audiologisch centrum zodat er extra begeleiding voor het meisje en de school aangevraagd kon worden. Deze vraag deed mij vermoeden dat deze vriendin zelf mogelijk in het onderwijsveld werkzaam is en ik was dan ook blij met die vraag. De moeder antwoordde helaas dat dit volgens de logopedist niet nodig was, want er werd wel vooruitgang geboekt. Wat schrok ik van dit antwoord!
Dit gesprek was een aantal weken geleden en het laat mij tot op vandaag de dag niet los. Ook al zou ik ingegrepen hebben in het gesprek, moeder bleek een rotsvast vertrouwen te hebben in de logopediste in de buurt. Ik vraag mij dan ook af waarom de school niet meteen actie onderneemt….?? Ook school kan adviseren om verder onderzoek op te starten, school kan dit ook zelf aanvragen en zelfs starten met een consultatie bij cluster 2. Dit kind heeft mogelijk al een achterstand in te lopen en zowel school, de logopediste, de ouders en het kind zouden gebaat zijn bij de hulp en expertise vanuit cluster 2.
De problemen die dit kind zal tegenkomen op het gebied van presteren, op het gebied van de communicatie en dus zeker ook op sociaal emotioneel gebied is enorm. Gedragsproblemen (introvert of extrovert) liggen om de hoek!
Enkele feiten uit onderzoek:
Er zijn volgens de statistieken minstens zoveel kinderen met TOS als met ADHD:
Prevalentie (Tomblin e.a., 1997, Bishop, 2010):
- Taalontwikkelingsstoornis: 7,4%
- ADHD: 5%
In elke klas van 30 leerlingen zijn er ongeveer 2 kinderen met een taalontwikkelingsstoornis.
Zo blijkt bij TOS en dyslexie (comorbiditeit) een prevalentie van 40% (Spear-Swerling 2006)
en 50% bij op 8 jarige leeftijd dyslexie (de Bree ea, 2012).
- De prevalentie dyslexie alleen is volgens de onderzoekers 5% (Internationaal tussen 2 en 10 procent (Blomert,2005)
In een bericht van het NVA (Nederlandse vereniging voor Autisme) staat:
“Het CBS maakte bekend dat 2,8 % van de Nederlandse kinderen (4 tot 12 jaar) volgens hun ouders een ASS heeft”
http://www.autisme.nl/autisme-onderzoek/onderzoek-naar-autisme/prevalentiecijfers-over-autisme.aspx
Dit zou dus betekenen dat TOS vaker voorkomt in de klas dan autisme…
Wordt het dus geen tijd dat wij ons als onderwijsprofessionals (en daarbij zeker ook de bahandelaars) ons meer verdiepen in een taalontwikkelingsstoornis. Wat zijn de signalen, welke hulpvragen liggen er dan bij de kinderen, wat kunnen wij bieden en wat zijn alle mogelijke gevolgen? Wat kan je als leerkracht en als logopedist voor deze kinderen betekenen?
Vanmorgen zag ik ook bij het lezen van het nieuws deze kop: ‘Iedereen blind voor taalproblemen kind’
http://www.telegraaf.nl/binnenland/25379615/__Iedereen_blind_voor_taalproblemen_kind__.html?utm_source=mail&utm_medium=email&utm_campaign=email
Je zou het echt gaan geloven……
- Observeer
- Luister naar het kind
- Bij twijfel…… verwijs door!!
Voor de ontwikkeling van een kind is het uitermate belangrijk om een TOS tijdig te herkennen. Dit kan vaak al op erg jonge leeftijd en zou ook moeten.
Er zijn een aantal belangrijke signalen. Het hoeft niet te wijzen op een taalontwikkelingsstoornis, maar het is belangrijk om er aandacht aan te schenken.
Als ouder kan je bij twijfel altijd contact opnemen met een audiologisch centrum in de buurt.
Al vanaf heel jong kan men bij het AC uitgebreid onderzoek doen naar de taalontwikkeling van het kind. Wanneer er vroeg gesignaleerd wordt kunnen er een hoop problemen voorkomen worden en is vroege interventie mogelijk.
Waar kan je op letten:
Praat je peuter nog niet? Lijkt een kind in jouw klas anderen niet goed te begrijpen? Kent je kind weinig woorden Heeft het moeite om op een woord te komen Is je kind slecht verstaanbaar Maakt het veel fouten bij het maken van zinnen, maakt het kind erg korte zinnen die niet in verhouding tot de leeftijd zijn. Of begrijpt het kind vaak anderen niet, maar spreekt het wel voldoende. Het kind is opvallend stil en praat te weinig. Het kind wordt verdrietig of boos als het niet begrepen wordt.
Ik hoop dat kinderen met TOS gezien en gehoord gaan worden en dat wij niet blind en doof zijn voor deze problematiek!
Hieronder de signaleringsposters van Kentalis.
Andere downloads over TOS vindt u op de website van Kentalis. http://www.ikenkentalis.nl/tos/downloads-tos/
tos_signaleringsposter.pdf |
poster_herkennen_signalen_tos_babys_-_peuters.pdf |