Dyslexie en moderne vreemde talen

In het voortgezet onderwijs worden kinderen met dyslexie dubbel geconfronteerd met hun handicap. Bij vakken als 'Engels' is vooral het juist doorzien van de klank-tekenkoppeling een groot probleem voor kinderen met dyslexie. Welke klanken worden er gepresenteerd door de letters en de lettercombinaties (40 klanken en 1000 verschillende schrijfwijzen ) en andersom? 
De problemen van deze leerlingen met de Engelse taal kunnen zich uiten in het encoderen van woorden (dus in de spelling) en ook in het decoderen ( oftewel het technisch lezen).  Ook het feit dat deze leerlingen door hun dyslexie de Engelse (lees) woordenschat niet voldoende kunnen opbouwen is een groot probleem voor het begrijpen van de teksten die in het VO worden aangeboden. Met name ophet VWO is de kennis van een flinke woordenschat beheersing een vereiste en het te kort zorgt voor uitval bij leesteksten en zelfs bij lusiterteksten.
 
In het vreemde talen onderwijs is er geen of nauwelijks aandacht voor de technische 
aspecten van het lezen en schrijven. Woorden worden aangeleerd als woordjes die 
voor een betekenis staan (globale methode) en die ze als dusdanig moeten leren met daarnaast de juiste schrijfwijze van deze woorden. Kinderen met dyslexie hebben hier een enorme drempel.
 
In het Nederlands leren de kinderen al vroeg lezen volgens de methode van hakken en plakken, waarbij je elke letter los uitspreekt en de klanken aan elkaar plakt (analyse en sythese). In de lesmethoden voor Engels, Frans en Duits is er nauwelijks aandacht voor het oefenen van deze letter-klank-koppelingen. Is er zeker nauwelijks aandacht voor de vele uitzonderingen. Het gevolg is dat leerlingen met dyslexie vrijwel meteen op achterstand raken.
 
Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen is gebleken dat radende lezers 
beter Engels lezen dan spellende lezers. Het radend lezen is als leesstrategie effectief voor een taal met een onregelmatige schrijfwijze, zoals het Engels. Voor schrijven in het Engels geldt dit positieve effect niet, omdat je dan letter voor letter moet schrijven. Daarom is Engels schrijven voor leerlingen met dyslexie vaak een enorm probleem en dan met name door de afwijkende uitspraken van de tweetekenklanken in het Engels.
 
Braams (2007) geeft aan dat problemen bij de vreemde talen bij kinderen met dyslexie 
zich ook laten verklaren door problemen met het herkennen van subtiele verschillen in uitspraak en het ‘over het hoofd zien’ van morfologische details. Ook is het leren van losse woorden een probleem bij kinderen met dyslexie door een vaak voorkomende beperkte capaciteit in de verbale werkgeheugenspan.

Het leren van woordjes in de vreemde taal vormt voor hen misschien wel het grootste probleem. De Engelse taal geeft bijvoorbeeld problemen omdat je dezelfde 
combinaties van letters soms heel anders uitspreekt (have – slave) en dezelfde klanken soms heel anders schrijft (meet – meat). Voor deze kinderen is er opeens een nieuwe klank-tekenkoppeling (40 klanken, 1000 verschillende schrijfwijze) terwijl ze nog maar nauwelijk met moeite de Nederlandse klank-tekekoppeling onder de knie krijgen. Dan opeens wijkt alles weer af. We bedoelen 'straat', schrijven 'street' en zeggen 'striet'.....